St Lukas Kunsthumaniora Brussel Atelier Ontwerp 3° graad 2° jaar Architecturale en Binnenhuiskunst
1. Algemene stellingen :
a. Geïntegreerde proef (GIP) = reeks van opdrachten en lessen die vakoverschrijdend werken inhouden, dwz dat verschillende atelier- en algemene vakken (al dan niet) rond gemeenschappelijke opdrachten of onderwerpen werken.
b. Procesmatig werken = opbouwen van het GIP-werk in duidelijke stappen mét evaluaties per opdrachtdeel. Elk onderdeel zal een quotatie en een werkingsgesprek inhouden.
c. Tijdens deze periode wordt specifiek gewerkt rond de volgende thema :
- Onderzoek : inhoudelijk en ontwerpmatig
- Ontwerpen van ruimtelijke structuren met een beperkt programma
- Realisatie van één ontwerp (studie van ontwerp t.e.m. uitvoering)
- Fysische en constructieve eigenschappen van een (bouw)structuur.
- Presentatie van de verschillende delen én van het geheel.
d. Locatie : gezien de unieke ligging van de school zal het werkterrein de ons omringende stad Brussel zijn. Aanbod van culturele en historische elementen te over.
e. Timing en evaluatie : - de GIP beslaat twee volledige schooltrimesters.
- De kalender in bijlage toont de evaluatieperioden en wordt aangevuld tijdens de schooldagen.
- Tussen-evaluaties worden gemaakt door de atelierbegeleiders.
- Eén (externe) voorjury is mogelijk voorzien (Paasperiode)
2. GIP opdrachten : inleiding
Met een kleine toelichting worden hier de 4 opdrachten ingeleid.
Per groepje van drie/vier leerlingen wordt één bepaalde periode / site als werkterrein gekozen.
Opdracht 01a : Onderzoek én voorstelling van een gekozen gebouw in Brussel of directe omgeving (cf lijst verderop)
01b : Onderzoek naar het stedenbouwkundige en culturele verhaal van de site rond je gebouw in Brussel.
01c : Onderzoek, analyse en presentatie van een deelaspect van deze realisatie.
Opdracht 02 : Ingreep (ontwerp) op een bestaande locatie, tekeningen en schaalmodel.
Opdracht 03 : studie, ontwerp en realisatie van een object.
Opdracht 04 : Ruimtelijke en bouwconstructieve analyse van een bestaande woning.
Opdracht 05 : Bespreking en presentatie van een locatie te Duitsland, die deel uitmaakt van de studiereis.
3. Specifieke stellingen : dagelijkse werking en beoordelingen
a. Alle gebruikte documenten maken deel uit van de GIP opdracht en worden voorgelegd aan de jury’s. Enkel zodoende kan een werkproces gelezen worden.
b. GIP-agenda : een A4 agenda (schrift), in te delen met één dubbele A4 per week.
Op de linker pagina bevat deze een planning met data en verwijzingen naar alle op-drachten.
Hierin worden alle planningen opgenomen voor korte- en langetermijn werken. Voorzie voldoende plaats voor aanpassingen.
Op de rechter pagina worden alle werkzaamheden besproken door de leerling en de begeleiding, voor, tijdens en na de dagelijkse besprekingen.
Deze agenda wordt bij elk contact voorgelegd en door alle partijen gehandtekend. Ook dit dient als dagelijkse hulp én ter duiding van het werkproces. Deze agenda maakt ondubbelzinnig deel uit van de totale GIP en van de doorlopende (dagelijkse) beoordeling van de GIP.
Dit document is dus bij elk gesprek aanwezig !!
c. Mentorschap : elke leerling kiest uit de atelierbegeleiders één vaste begeleider (mentor) waarmee elke week minstens één contactmoment georganiseerd wordt; de leerling neemt zelf het initiatief tot deze momenten. De groep dient evenredig verdeeld te zijn over de begeleiders. (dus elke begeleider minimum vier leerlingen).
Voor de gewone begeleiding per opdracht kunnen en moeten de leerlingen bij alle atelier-begeleiders hun werk voorleggen ter bespreking. Ook hier geldt minimaal één keer per week ! Dit is verplicht en wordt opgenomen in de GIP-agenda.
d. Werkdocumenten : schetsen, documentatie, infoteksten, fotocopies, proefteksten, ... worden in 5 duidelijke mapjes bijgehouden en gedateerd, één per opdracht. Op elke map staat duidelijk de nummer van de opdracht. Deze mapjes worden integraal aan de jury’s voorgelegd !
Alle tekstdocumenten worden (uit eigen beweging) voorgelegd aan de taalleerkrachten ter nalezing en aan de atelierbegeleiders voor de inhoudelijke bespreking.
e. Dagelijkse werking :
- Zonder voorbereiding kan hier geen zinvol werk meer gebeuren : werkschema !!
- De leerling heeft een werkschema opgemaakt met een duidelijke en zinvolle agenda op korte termijn hoe en waar hij / zij de atelierdag zal gebruiken.
- Elke atelierdag legt de leerling het gemaakte werk voor aan de atelierbegeleiders teneinde dit te bespreken. Er is een duidelijke planning en voorbereiding voorzien !
- De leerlingen begeven zich nooit zonder uitdrukkelijke toestemming van de directie buiten de school om onderzoek of studie te doen. Afspraken kunnen gemaakt worden buiten de schooluren, of specifiek in samenspraak met de begeleiders en directie.
4. GIP opdrachten 2007 - 2008
Locatie : Hoofdstedelijk gewest Brussel, specifieke locaties naar keuze
Groepsverdeling : 7 groepjes van 2 personen
1 groep van 3 personen
Architectuurmomenten, onderwerp van je studie :
Gebouwen uit de periode van begin 20° tem 1975.
Nr |
Naam architect |
Naam van de woning, soms naam van de bouwheer |
Datum en plaats |
01 |
Joseph Diongre |
Woning : Withuis |
Charles Woestelaan te Jette |
|
|
NIR gebouw, 1933 - 39 |
E. Flageyplein nr 18 te Elsene |
|
|
Sint Jan de Doperkerk |
Sint Jan Baptistvoorplein, Molenbeek |
|
|
Gemeentehuis St-Lambrechts-Woluwe |
E Bonehillstraat/L. de Gunststraat |
02 |
G. Brunfaut |
Huis E. Delobe |
Kruisbooglaan te Watermaal-Bosvoorde |
03 |
Fernand en Maxime Brunfaut |
Krant Le Peuple, 1930 |
Sint Laurensstraat 30 |
04 |
Huib Hoste |
Villa Fourage |
Sint Janslaan te St. Pieter Woluwe |
05 |
Henri Lacoste |
Instituut voor medisch onderzoek Koningin Elisabeth |
Jean-Jacques Crocqlaan te Jette |
06 |
Paul Amary Michel |
La Maison de Verre, 1935 = eigen woning |
Jules Lejeunestraat te Ukkel |
07 |
Michel Polak |
Huis van Baron Empain |
Franklin Rooseveltlaan nr 67 te Brussel |
|
|
Résidence Palace |
Wetstraat 155 |
08 |
Robert Puttemans |
Huis Puttemans, 1928 |
Camille Lemonierstraat nr 112 te Ukkel |
09 |
Henri Van de Velde |
Huis Wolfers, 1930 |
A. Renardstraat 60 te Elsene |
|
|
Eigen woning, 1927 |
Albertlaan nr 1, Tervuren |
10 |
Jozef Hoffman |
Palais Stocklet 1906-11 |
Tervurenlaan nr 279 - 281 Sint-Pieters-Woluwe |
11 |
Antoine Pompe: |
kliniek dokter Van Neck |
H. Wafelaertsstraat 53 |
|
Ism VD Swaelmen, Hoste, ... |
Sociale woningen Kapelleveld |
|
13 |
Victor Bourgeois |
Woning/atelier Oscar Jespers |
Erfprinslaan 149 |
|
|
Cité Moderne |
1922 - 26 |
|
|
Kantoren Postcheque |
1936 - 48 |
14 |
Adrien Blomme |
Brouwerij Wielemans, 1930 |
Van Volxemlaan 354 |
|
|
Woning L. Wielemans, 1927 |
Defacqzstraat 14 |
15 |
Louis Herman De Koninck |
Woning Ph. Dotremont, 1931 |
Schepenijlaan 16 |
16 |
Victor Horta |
Paleis voor Schone Kunsten, 1922 - 28 |
Koningstraat – Ravensteins- Straat Brussel |
17 |
Stanislas Jasinski |
Residentie Belle-Vue, 1933 |
Generaal De Gaullelaan 50 |
18 |
Joseph Van Neck: |
Heizelpaleizen, 1935 |
Heizel Brussel |
|
|
Citroën-garage, 1934 |
Ijzerplein |
|
|
Ravensteingalerijen |
Ravensteinstraat |
20 |
Fernand Bodson |
Vrijmetselaarsloge, 1936 |
Kluisstraat 86 |
21 |
Jean-Baptiste Dewin |
Gemeentehuis Vorst 1925-36 |
Pastoorsstraat nr 2 Vorst |
22 |
Albert Van Huffel |
Basiliek van Koekelberg 1920-1969 |
|
23 |
Jean Combaz |
Heilige Suzannakerk1925-1928 |
Glycienenlaan 25 |
24 |
Léon Stynen en Paul De Meyer |
Peter Pan school |
St Gillis |
|
Renaat Braem |
Modelwijk Heizel, 1956 - 69 |
Jette |
25 |
|
Rectoraat VUB, 1977 - 78 |
Etterbeek |
26 |
Willy Van Der Meeren |
CECA woningen1954-1956 |
Vierwindenbinnenhof Tervuren |
27 |
Jacques Dupuis |
woning Le Parador 1947 |
Sint Pieters Woluwe |
28 |
Lucien Devestel |
Berlaymontgebouw 1963-1969 |
Brussel |
29 |
Lucien Kroll |
La MéMé, 1968 |
Sint Lambrechts Woluwe |
30 |
André Jacqmain |
Museumhuis Urvater, 1960 |
Sint Genesius Rode |
31 |
André Jacqmain en Jules Wabbes |
Foncolin kantoorgebouw,1957 |
Brussel |
Opdracht 1a : in groepjes
1.Onderzoek : bespreek grondig het gekozen onderwerp. Situeer dit binnen de internatio-nale geschiedenis van de cultuur, stedenbouw en architectuur.
2. Presentatie : - op panelen : korte, heldere presentatie met tekst en beeld (per groep)
- in bundel : onderzoek in tekst- en beeldvorm (per groep)
Opdracht 1b : in groepjes
1.Onderzoek : Bespreek nauwkeurig de historiek van de site (ruimere wijk) waarbinnen je gekozen gebouw zich bevindt !
De volgende thema komen hierbij zeker aan bod :
- Geografische en historische situering : waar, wanneer en wie ?
- Stedebouwkundig basisconcept van de site : maatschappelijke visie, doelgroep, tijdsgeest, ...
- Planmateriaal ivm straten, inplantingen, organisatie, nodige technieken, ...
- Aanwezige architectuur : bouwstijl, vormgeving, organisatie en materialisatie, ...
Wat heb je hiervoor zeker nodig :
Boeken rond de stedenbouwkundige ontwikkeling van Brussel (Bib, archieven ...)
Planmateriaal : kaarten of plannen op schaal van de hele wijk, deelkaarten van specifieke zone’s, evt. kadasterplan, stafkaart, ...
Let op : schaal klein genoeg ifv de leesbaarheid en bruikbaarheid.
Fotoreeks : als getuigenis van de bezoeken, duidend beeldmateriaal.
2. Presentatie : - op panelen : foto’s, plannen, tekeningen (per groep)
- in bundel : onderzoek in tekst- en beeldvorm (per groep)
Opdracht 1c: individueel
1. onderzoek : individuele opdracht : onderzoek van dit gebouw een bijzonder aspect dat je aanspreekt. Dit onderzoek kan zich afspelen op verschillende domeinen (conceptueel, historisch, materieel, organisatorisch, ...) bvb : planopbouw, circulatie, daglicht, ...
inhoud : - lokalisatie van het onderwerp : op een plan binnen je gebouw mét aanduiding van de ligging en oa camerastandpunten.
- presentatie van het onderwerp : foto’s, plannen, tekeningen,
- inhoudelijk onderzoek : duidelijk afbakenen van je onderzoeksdomein.
2.Presentatie (cfr supra) : - bundel (vrije keuze)
- panelen met plannen, fotoreeksen.
Werkwijze :
- Met je gekozen partner(s) zal je de nodige vakliteratuur ter hand nemen om je te infor-meren en documenteren ! Laat je keuze pas definitief zijn na een bezoek aan het gebouw.
- Binnen de schooluren gaat NIEMAND nog ter plaatse of naar andere bibliotheken buiten de St Lukas bibliotheken !
- Voor de historische studies moeten herhaaldelijk archieven, bibliotheken en boeken geraadpleegd worden : organisatie !!
- Alle interviews, fotoreeksen en buitenschoolse bezoeken dienen zo praktisch mogelijk georganiseerd te worden op vrijdagnamiddagen en tijdens de week-ends.
Bij je gekozen gebouw zal je een informatiemodule ontwerpen en volledig uitwerken. Deze module zal gebruikt worden door bvb de toeristische dienst van de stad, de heemkundige kring, de organisatie van de Monumenten Dagen, ... met als doel informatie ter verschaffen over het gebouw waarbij het wordt geplaatst !
programma : - permanent toegankelijk
- informatie verschaffen
- ontmoetingsplaats (mogelijk zitten, schuilen, ... )
- demonteerbaar
kenmerken : - Ontworpen binnen je zone van opdracht 01, in de onmiddelijke omgeving van je gebouw
- staat op maximum 2 aanwezige parkeerplaatsen
- maximale toegelaten hoogte = 3,5 m
hou rekening met : - inplanting en oriëntatie (ondergrond, daglicht, toegankelijkheid, communicatie....)
- de cultureel / historische omgeving
- relatie werking / vormgeving / seizoenen / materialen
- realistische constructiewijze
werkmethode : - moodboard met documentatie : iedereen maakt een paneel binnen het atelier, waarop hij/zij alle ideeën en documentatie aanbrengt rond deze opdracht.
- proefmaquette van de onmiddellijke omgeving, kies een relevante schaal hiervoor !! bvb 1/50, 1/100
- proefmaquettes volume + schetsen op ooghoogte
- organigrammen en functieschema’s + oriëntatie
presentatie: - GIP agenda
- moodboard
- volledige bundel (gedateerd) documentatie, schetsen en tekeningen
- conceptuele nota op A4
- definitieve maquette op 1/25 of 1/20 met omgeving (?)
- definitieve tekeningen op ... idem ... plannen, sneden
- 2 fotomontages van het ontwerp in de omgeving.
Deze opdracht verloopt in 3 duidelijke stappen, waarbij de relatie tussen de verschillende stappen steeds duidelijk aangetoond wordt met tekst- en/of beeldmateriaal.
Stap 1 : Via inzoomen op een materie of een omgeving komt men tot een bepaalde structuur of beeld.à foto’s en tekeningen in 2D (1)
- je kiest vrij 10 verschillende materies waarvan je na een experimenteel onderzoek
ingezoomde foto’s en tekeningen van maakt. Bvb doorgesneden groenten of fruit,
macro-opnames van stoffen, gesteenten, vloeistoffen, ...
- je brengt die allemaal mee naar het atelier en weerhoudt er één.
- hiermee werk je door tot je een interessante structuur bekomt via tekeningen en/of
foto’s, scans, ...
- Dit visueel onderzoek bewerk je tot één samenhangend werk (nog steeds 2D).
Stap 2 : Deze structuur wordt geïnterpreteerd met één bepaald materiaal (?) à werk op zich in 3D (2)
- Van deze gekozen structuur maak je 3D varianten in verschillende materialen
- Ook hier werk je verder door op één facet of deel tot je één structuur in één materiaal omzet.
Dit is een vrij werk (compositie, vormgeving, materialisatie, werkproces)
Stap 3 : Dit werk wordt nogmaals geïnterpreteerd door er een (nieuwe) functie op toe te passen (herdesign ?) à 3 D element (3)
- Dit werk pas je nu toe op een vrij gekozen functie. Let op : de relatie vorm -
functie ligt aan de basis van dit werk.
- na n-aantal proefmodellen maak je één definitieve versie
presentatie : - GIP agenda
- mapje met alle studies en schetsen
- foto’s van ALLE tussenstappen in de uitvoeringen !!
- (1) de foto’s en tekeningen
(2) het vrije werk
(3) het 3D element
- een geschreven verslag van het hele verhaal (beknopt)
Deze opdracht wordt toegelicht tijdens het eerste uur “Wetenschap en techniek” bij dhr. Verhaegen.
Grondige bespreking en presentatie van een locatie of gebouw te Duitsland.
Beslissing locatie 3° week van januari 2005.
Uit een lijst wordt een locatie of een gebouw te Duitsland gekozen ter bespreking. Hierover wordt een grondige studie gevoerd waarin de volgende elementen voorkomen : functie, oorsprong, historiek, vorm- en materiaalbespreking, maatschappelijke betekenis en plaat-sing binnen de historische en geografische context, plannen en doorsneden waar nodig.
- Een syntheseblad wordt ingeleverd voor de studiereis. De leerling geeft een stevige inleiding rond dit gegeven ter plaatse.
- Ter plaatse wordt een fotoreportage en een verslag opgemaakt. Dit verslag illustreert ook je eigen mening en bedenkingen rond deze site.
- De verslagen en de studiemomenten worden samengevoegd tot één presentatie bundel.
Dit studiewerk wordt 07 maart 2007 ingeleverd in een doordachte en verzorgde bundel.
Weerhouden onderwerpen voor Duitsland :
Neue Galerie
|
Pergamonmuseum
|
Oncle Tom’s wohnanlage (?) Taut |
|
Bauhaus Archiv |
Jüdisches Museum |
Bib Hans Scharoun |
Opera Hans Scharoun |
Hohe Pappeln House
|
Bauhaus gebouwen te Dessau |
Altes Museum Karl Friedrich SCHINKEL |
Neues Museum Friederich August Stöler |
Pergamonmuseum
|
Hamburger Bahnhof Neuhaus en Hozz |
Branderburger Torr
|
Holocaust Monument Peter EISENMAN |
Olympische stadion |
Rijksdag |
Kaufhaus des westens |
OPERA Hans SHAROUN |
5. timing De volgende data zijn weerhouden voor inleveren en besprekingen :
|
data |
Opdr 01 |
Opdr 02 |
Opdr 03 |
Opdr 04 |
Opdr 05 |
jan |
07-11
|
|
|
|
|
|
|
14-18
|
Beslissen locatie |
Beslissen locatie |
|
|
Beslissen locatie Dtsl. |
|
21-25
|
|
|
Def. foto’s weerhouden |
|
|
|
28-01
|
Evaluatie doc & proefteksten 1A |
Evaluatie moodboard |
|
|
|
feb |
04-08 |
ontspannings verlof |
ontspannings verlof |
ontspannings verlof |
ontspannings verlof |
ontspannings verlof |
|
11-15
|
|
|
|
|
|
|
18-22
|
Studiereis Duitsland |
Studiereis Duitsland |
Studiereis Duitsland |
Studiereis Duitsland |
Studiereis Duitsland |
|
25-29
|
|
|
|
|
|
mrt |
03-07
|
inleveren proeven 1ABC |
inleveren voorontwerp |
inleveren voorbereid. stap 02 |
Inleveren “potlood” |
Inleveren Opdracht 05 |
|
10-14
|
ex |
ex |
ex |
ex |
|
|
17-21
|
Ex / voorjury |
Ex / voorjury |
Ex / voorjury |
Ex / voorjury |
|
|
24-28
|
Paasvakantie |
Paasvakantie |
Paasvakantie |
Paasvakantie |
|
apr |
02-06
|
Paasvakantie |
Paasvakantie |
Paasvakantie |
Paasvakantie |
|
|
07-11
|
|
|
|
|
|
|
14-18
|
|
|
|
|
|
|
21-25
|
|
|
|
|
|
|
28-0
|
Inleveren proef 1A |
|
|
|
|
mei |
05-09
|
|
|
|
|
|
|
13-16
|
|
|
|
|
|
|
19-23
|
Inleveren proef 1B en 1C |
|
|
|
|
|
26-30
|
|
|
|
|
|
jun |
02-06
|
Def inleveren |
Def inleveren |
Def inleveren |
Def inleveren |
|
|
09-13
|
Ex |
Ex |
Ex |
Ex |
Ex |
|
16-20
|
Ex + Eindjury’s |
Ex + Eindjury’s |
Ex + Eindjury’s |
Ex + Eindjury’s |
Ex + Eindjury’s |
|
23-27
|
Opbouw tentoonstel. |
Opbouw tentoonstel. |
Opbouw tentoonstel. |
Opbouw tentoonstel. |
Opbouw tentoonstel. |
juli |
01 en 02
|
Tentoonstell. |
Tentoonstell. |
Tentoonstell. |
Tentoonstell. |
Tentoonstell. |